Istıslah Nedir?
Istıslah Nedir?
ISTISLAH NEDİR?
Istıslah, fıkhın fer’î delillerindendir. (Bkz: Delil Nedir?) Bu delilde amaç, insanların maslahatını gözeterek hüküm vermektir. Menfaatin celbi, zararın da giderilmesi esastır. Maslahat kendi içinde üç kısma ayrılır. Konunun daha iyi anlaşılması için her bir kısmı tek tek inceleyelim:
Muteber Maslahat
Allah’ın bir hükmü koyarken dikkate aldığı maslahattır. Örneğin Kur’ân-ı Kerim’de içki içmek yasaklanmıştır. Bu yasakta aklın sıhhati gözetilmiştir. Çünkü akıl, bir kulu mükellef kılan ve hükümlere muhatap kılan en önemli dayanaktır.
Mülga Maslahat
Allah tarafından dikkate alınmayan maslahat kısmına mülga maslahat denir. Mülga maslahatın meşhur örneği şudur:
Ramazan günü oruçlu iken cinsel ilişkide bulunan bir hükümdara bir fakih, “Kefaret olarak peş peşe iki ay oruç tutman gerekir.” diye fetva vermiş ve esasında zengin olan hükümdara köle azat etmesini söylemediği için kendisine itiraz edilince de “Şayet hükümdara köle azat etmesini söyleseydim, bu ona kolay gelirdi ve şehvetini gidermek uğruna köle azat etmeyi önemsemezdi. Uslanması için maslahat, ona oruç tutmanın vacip kılınmasıdır.” şeklinde cevap vermiştir. (Yunus Apaydın, İslam Hukuk Usulü, BİLAY Yayınları, 2018.)
Mürsel Maslahat
Allah’ın itibara alıp almadığı bilinmeyen maslahattır. Tartışmalı ve en önemli maslahat kısmı burasıdır. Malikiler sıklıkla bu maslahata göre amel ederler. Fakat diğer mezhepler mürsel maslahatla ameli pek de hoş görmezler.
Bazı Mürsel Maslahat Örnekleri
•Sanığın Dövülmesi
•Vergi Konulması
•İçki İçme Cezasının Arttırılması
•Kocası Kaybolan Kadının 4 Yıl Sonra Nikâhın Düşmesi İçin Dava Açabilmesi
Detaylı ve kapsamlı bilgi için tıklayınız;
1.Istıslah
2.Maslahat
Kaynaklar
Özen, Şükrü. “Istıslah”, DİA
Dönmez, İbrahim Kâfi. “Maslahat”, DİA
Yunus Apaydın, İslam Hukuk Usulü, BİLAY Yayınları, 2018.
Latest posts by Mazhar Oğulpınar (see all)
BİR YORUM YAZIN
ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM