el-Beyan fi Erkani’l-İman

06.12.2021

Kitap İsmi: el-Beyan fi Erkani’l-İman
Müellif: Mecid bin Ahmed el-Mekki

Genel Tanıtım

Çok değil bundan birkaç yüzyıl önce ilim için yapılan seyahatler devam etmekteydi. Rıhle adı verilen bu ilmi geziler, çok erken tarihlerinde başlamış olsa da teknolojinin gelişimine bağlı olarak geçtiğimiz yüzyıllara kadar devam etmiştir. Fakat bugün İslami ilimler eğitimi almak için pek çok alternatif yol oluşturulmuş ve tedris kolaylaştırılmıştır.

Teknolojinin sağladığı faydaların dışında yeni eğitim ve yazım metotları da ortaya çıkmıştır. Telif sahasında popülerleştirme ya da vülgarize etme olarak tabir edebileceğimiz bu yöntemlerin çok faydası olmuştur. Derinlikli bilim sahalardan, İslami ilimlere kadar vülgarize kitaplar ortaya çıkmış ve halkın bile anlayabileceği seviyede telifler kaleme alınmıştır. İşte Mecid Mekki’ye ait olan el-Beyan fi Erkani’l-İman isimli eser bu kategoride inceleyebileceğimiz kitaplardandır.

Eserin bu mukaddimesinde müellif bu statüde daha öncesinde üç kitap yazdığını ve el-Beyan’ın dördüncü kitap olduğunu belirtmektedir. Ayrıca seriye devam edeceğinin de sözünü vermektedir.

el-Beyan’ın muhtevasına gelecek olursak; eser hem halk hem de mübtedi seviyedeki talebeler için kaleme alınmıştır. Mecid Mekki eserinin muhatap kitlesinin özellikle gelişmekte olan talebeler yani giriş ya da orta seviyede olanlar için yazıldığını ifade etmektedir.

Eser toplamda 7 bölüm üzerinde kurgulanmıştır. Fakat müellif mukaddimede bu yedi kısmın üç başlık altında toplanabileceğini ifade etmektedir. Bunlar;

1- Allah’a ve meleklerine iman.
2- Kutsal kitaplara ve peygamberlere iman.
3- Ahiret gününe ve kadere iman.

Görüleceği üzere kitabın tamamının “amentü” üzerine tesis edildiğini söyleyebiliriz. Klasik kelam konuları son derece basit bir anlatımla ele alınmakta ve anlatılmaktadır. Mecid Mekki konuları işlerken derinlikli kavramlardan ve tartışmalı mevzulardan bilerek uzak durduğunu ifade etmektedir. Çünkü asıl gayesi temel İslam akaidini erkan ve usulü ile beraber öğretmektir.

Eserin önemli bir diğer tarafı ise dilinin açık ve sade oluşudur. Bu şekilde müellif talebelerin akait öğrenirken metin okuma becerilerini de geliştirebilmesini istemiştir. Nitekim günümüzde bu eseri okutan kurumlar metninin kolaylığından da istifade etmektedirler.