Hadis mi Değil mi? -6-

Ölülerinizi salih kimselerin arasına gömün. Çünkü tıpkı dirinin kötü komşudan sıkıntı çektiği gibi ölü de kötü komşudan sıkıntı çeker.

أدْفِنُوا مَوْتَاكُمْ وَسَطَ قَوْمٍ صَالِحِينَ فَإِنَّ الْمَيِّتَ يَتَأَذَّى بِجَارِ السُّوءِ كَمَا يَتَأَذَّى الْحَيُّ بِجَارِ السُّوءِ

Hadis, Ebu Hureyre’den iki tarik ile rivayet edilmiştir.

Süleyman b. İsa – Malik – Nafi b. Malik – Malik – Ebu Hureyre kanalıyla rivayet edilmiştir. Ondan da;

Şuayb b. Musa; bunun tarikinden de Ebu Nuaym Hilyetü’l-Evliyâ’da rivayet etmiştir. (6: 390. Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye)

Sahîb b. Muhammed; bunun tarikinden de Ebu Tahir es-Silefî Mucemu’s-Sefer’de rivayet etmiştir. (31. Dâru’l-Fikir)

Dâvud b. el-Husayn – İbrahim b. el-Eşas – Mervân b. Muâviye – Süheyl b. Ebî Sâlih – Ebû Sâlih – Ebu Hureyre kanalıyla rivayet edilmiştir. Bu tarikten de İbn Hıbbân el-Mecrûhîn’de rivayet etmiştir. (1: 290 Dâru’l-Marife)

Hadis her iki tarikten de batıl sayılmıştır. Çünkü;

Birinci tarikin medarı olan Süleyman b. İsa hadis uyduran bir ravidir. (İbn Adiy, el-Kâmil fî Duafâi’r-Ricâl )

İkinci tarikin medârı olan Dâvud b. el-Husayn sikalardan münker rivayetlerde bulunan birisidir. Özellikle infirat ettiği zaman rivayetleri terkedilir. Nitekim burada sika bir ravi olan İbrahim b. el-Eşas’den bu rivayeti ile infirat etmiştir. (İbn Hibbân, el-Mecrûhîn 1: 290 Dâru’l-Marife). Bundan dolayı İbn Hibbân “Bu batıl bir haberdir, efendimizin sözü olarak aslı yoktur” demiştir. (İbn Hibbân, a.g.y.)

Ayrıca hadisi rivayet eden Ebu Nuaym (غريب من حديث مالك لم نكتبه إلا من حديث شعيب) diyerek illetine dikkat çekmiştir.

Hadise şahit olarak üç tane rivayet getirilmiştir. (Suyûtî, el-Leâliu’l-Masnûa, 2: 365)

Hz Ali rivayeti: Bunu da yukarıda adı geçen Süleyman b. İsa rivayet etmiştir. Muhtemelen rivayeti kabul ettirmek için ikinci bir tarik uydurarak birçok tarikten geldiği vehmi uyandırmak istemiştir.

İbn Abbâs rivayeti: Aynı yerde senedsiz olarak zikredilmiştir.

Ümmü Seleme rivayeti: Bu rivayetin mahrecinde Abdu’l-Kuddûs b. Habîb adında yalancı bir ravi vardır.

Netice: 

Hadis âlimleri bu rivayetin bu lafızla uydurma olduğunu söylemişlerdir. Ancak her ne kadar böyle olsa da selefin ve halefin uygulamalarının bu yönde olduğu söylenmiştir. (es-Sehâvî, el-Makâsıdü’l-Hasene, 51)

Son olarak, hadise şahit olarak şu rivayet getirilmiştir (el-Gumâri, el-Müdâvî, 1: 248):

حَدَّثَنَا صَدَقَةُ قَالَ: أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ هُوَ ابْنُ حَيَّانَ، عَنِ ابْنِ عَجْلَانَ، عَنْ سَعِيدٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ: كَانَ مِنْ دُعَاءِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ جَارِ السُّوءِ فِي دَارِ الْمُقَامِ، فَإِنَّ جَارَ الدُّنْيَا يَتَحَوَّلُ»

Ebu Hureyre şöyle demiştir; Efendimiz (s.a.v.)’in dualarından biri şuydu: “Yarabbi ahirette kötü komşudan sana sığınırım. Zira dünyadaki komşu değişir.”

Hadisi İmam Buhârî el-Edebü’l-Müfred’de rivayet etmiştir. (el-Edebü’l-Müfred, 111, Dâru’l-Kalem)

“Cuma kılmayanın kalbi mühürlenir“

Hadisi İmam Müslim rivayet etmiştir. (Cuma, 40) lafzı şöyledir:

وحَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ الْحُلْوَانِيُّ، حَدَّثَنَا أَبُو تَوْبَةَ، حَدَّثَنَا مُعَاوِيَةُ وَهُوَ ابْنُ سَلَّامٍ، عَنْ زَيْدٍ – يَعْنِي أَخَاهُ – أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا سَلَّامٍ، قَالَ: حَدَّثَنِي الْحَكَمُ بْنُ مِينَاءَ، أَنَّ عَبْدَ اللهِ بْنَ عُمَرَ، وَأَبَا هُرَيْرَةَ حَدَّثَاهُ، أَنَّهُمَا سَمِعَا رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، يَقُولُ عَلَى أَعْوَادِ مِنْبَرِهِ: «لَيَنْتَهِيَنَّ أَقْوَامٌ عَنْ وَدْعِهِمُ الْجُمُعَاتِ، أَوْ لَيَخْتِمَنَّ اللهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ، ثُمَّ لَيَكُونُنَّ مِنَ الْغَافِلِينَ»

“Bazı kimseler cuma namazlarını terk etmeye ya son verirler veya Allah Teâlâ onların kalplerini mühürler, sonra gafillerden olurlar”

“Üç günden fazla küsülmez.”

Hadisi İmam Müslim rivayet etmiştir. (Birr; 25) lafzı şöyledir:

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى، قَالَ: قَرَأْتُ عَلَى مَالِكٍ، عَنِ ابْنِ شِهَابٍ، عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَزِيدَ اللَّيْثِيِّ، عَنْ أَبِي أَيُّوبَ الْأَنْصَارِيِّ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: «لَا يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يَهْجُرَ أَخَاهُ فَوْقَ ثَلَاثِ لَيَالٍ، يَلْتَقِيَانِ فَيُعْرِضُ هَذَا وَيُعْرِضُ هَذَا، وَخَيْرُهُمَا الَّذِي يَبْدَأُ بِالسَّلَامِ»

“Bir Müslümana kardeşini üç geceden fazla terk etmesi helâl değildir. Birbirleriyle karşılaşırlar; o yüz çevirir, bu da yüz çevirir. Bunların en hayır­lısı, ilk selâm verendir.”

Bu makaleyi okuyanlar için tavsiye yazı: “Hadis mi değil mi? -7-“

• About
• Latest Posts

Emre Yazıcı

Latest posts by Emre Yazıcı (see all)

• Meşhur Lügatçılar - 12 Eylül 2020
• Pratik Arapça İçin 7 Öneri - 10 Eylül 2020
• Arapça Nasıl Öğrenilmez? - 9 Eylül 2020